Met een RIE breng je de arbeidsrisico’s op je bedrijf in kaart: essentieel op élke werkvloer. Dit staat uitvoerig beschreven in het vorige artikel van onze serie verhalen over veiligheid in de agrarische sector. Maar heb je eenmaal zo’n Risico-Inventarisatie & Evaluatie in handen, dan begint het eigenlijk pas. Met een periodieke toetsing behoud je grip op de situatie. Over die toetsing praat Stigas Preventieadviseur Jeroen Broekman je bij.
De bedrijfsverzorgingsdienst van AB Werkt toekomstbestendig maken, dat vergt hoge awareness op veilig werken. Dit kan alleen als onze leden een veilige werkomgeving hebben. Stigas is de partij die agrarische ondernemers hierin ondersteunt. Stap voor stap werken ze aan een veilige werkplek voor jou, je personeel en natuurlijk voor onze bedrijfsverzorgers.
Waarschijnlijk weet je het al wel: álles draait om veiligheid en gezondheid bij Stigas. Dit kennisinstituut helpt ondernemers en werknemers om gezond, veilig en duurzaam te werken. Stigas kijkt naar veiligheid, vitaliteit en verzuim. ‘We bieden trainingen, workshops, coaching, en begeleiding, én helpen bedrijven met de RIE’, vertelt Jeroen. ‘Dit doen we met veel kennis van de sector, waardoor onze adviezen hout snijden, toepasbaar zijn en tot resultaten leiden.’
Adviseur aan de deur
Zelf begeleidt Jeroen ondernemers bij het opstellen van een goede RIE. En ook bij de toetsing zie je hem dan weer terug. Bij Stigas kan dit zelfs gewoon tijdens een bedrijfsverzoek, waarbij Jeroen bepaalt of er een toetsing nodig is. Hij kijkt dan hoe de RIE is uitgevoerd, of het plan van aanpak volledig is en of de voorgestelde maatregelen het gewenste effect zullen hebben. ‘Zo’n toetsing moet je eigenlijk zien als een update. En vaak een upgrade. Ik ben een adviseur, geen controleur. Ik kom puur en alleen om te helpen aan een zo goed mogelijk arbobeleid. Hoe staat het, hoe gaat het, en hoe kan ik helpen om de veiligheid nóg verder te verbeteren?’
“Ik wil dat je gezond werkt, ’s avonds veilig thuiskomt, en als je 67 bent nog lekker met je partner kunt fietsen.”
Vinger aan de pols
Geen controle dus, maar hulp. Dat zullen veel ondernemers waarderen. Maar hoe werkt zo’n toetsing dan? Wat is het precies en wanneer is het nodig? ‘Een RIE is in feite een momentopname. We kijken goed naar je bedrijf en naar alle processen, brengen de veiligheidssituatie in kaart en voorzien die van een plan van aanpak met verbeteracties. Daarna is het belangrijk dat je de RIE zelf up to date houdt, door er minstens jaarlijks naar te kijken. Wij adviseren daarnaast om elke vier jaar een professionele toetsing te laten doen, en altijd een check aan te vragen als er iets wezenlijks aan je bedrijf verandert. Andere materialen, machines of werkprocessen, een nieuwe stal of andere bedrijfsuitbreiding – dat kunnen allemaal goede redenen zijn om je RIE tegen het licht te houden. Is hij nog up to date, of zijn er aanpassingen nodig?’
Adviseren en inspireren
Nog een vraag die bij een toetsing centraal staat: Hoe staat het met het plan van aanpak? Lukt het om de maatregelen uit te voeren, of is er ergens hulp bij nodig? Leiden de aanpassingen tot de gewenste verbeteringen? ‘Bij bedrijfsbezoek met of zonder toetsing, loop ik een rondje over het bedrijf. Ik bekijk alles goed en spreek ook met het personeel. Hoe vinden zij dat het gaat met de veiligheid en gezondheid, aan welke punten zouden zij aandacht besteden? Naast problemen zie ik ook veel mooie oplossingen voorbijkomen bij bedrijven die ik aandoe. Die kunnen anderen weer inspireren. ‘Kijk, als je die compressor in een afgesloten ruimte zet, ben je verlost van het lawaai én van de noodzaak van gehoorbescherming.’
Schoenen aan? Petje af
Het enige wat we willen bereiken, is ondernemingen beter en gezonder maken, benadrukt Jeroen. ‘Ondernemers zijn soms huiverig dat dit veel geld gaat kosten. Maar de grootste investering is meestal tijd. Een instructie schrijven, beleid maken, mensen meenemen, uitleg geven, een cultuur creëren waarin veiligheid en gezondheid voorop staan. Dat is lastiger dan een bedrag uitgeven. Wat helmen en veiligheidsschoenen heb je zo gekocht. Maar dan moeten mensen ze nog áándoen. Daar begint het pas echt.’
Willen is beter dan moeten
Voor ondernemingen met meer dan 25 werknemers is een professionele RIE-toetsing wettelijk verplicht. Zijn er verder nog regels? ‘Laat ik vooropstellen dat plichten nooit de juiste motivatie zijn. Als Stigas doen we er alles aan om ondernemers en hun personeel intrinsiek te motiveren om veiligheid centraal te stellen. Bóven productiesnelheid, bóven winst, boven elke noodzaak die er op korte termijn kan bestaan. Als je daarvan doordrongen bent, is er geen plicht meer nodig om voor jezelf en elkaar te zorgen. Maar goed, een plicht is er uiteindelijk natuurlijk wel. Hoe groot of klein je bedrijf ook is, bij een inspectie of ongeval kijkt de Arbeidsinspectie of je een passende RIE hebt en je plan van aanpak naleeft. Zonder RIE of tijdige toetsingen kun je dus wel degelijk in de problemen komen.’