Vergrijzing, verdergaande krapte op de arbeidsmarkt, flexibilisering. Er zijn genoeg uitdagingen voor AB Werkt op weg naar de toekomst. Een nieuwe strategie – onder aanvoering van de directie en Raad van Commissarissen (RvC) – moet daarin de koers bepalen. RvC-voorzitter Ankie Wijnen blikt terug en vooruit.
Hoe was het jaar 2023 voor AB Werkt?
‘We hebben een heel mooi resultaat neergezet. En dat terwijl we wat minder uren maakten bij Service en Detachering. Tegelijkertijd hebben we heel hard gewerkt om de indirecte kosten in de hand te houden. Dat we minder uren maakten, komt onder andere doordat we sturen op een goede bezetting van onze huisvestingscapaciteit en niet voor elke korte arbeidspiek aan extra mensen kunnen komen. Maar we zien ook de vraag iets teruglopen. Bedrijven namen nog wel mensen af, maar sturen scherper dan de afgelopen jaren op de kosten. Dat komt doordat de lonen en loonkosten afgelopen jaren sterk verhoogd zijn. Daardoor zijn werkgevers kritischer op extra inzet van flexkrachten.’
Hoe staat AB Werkt er momenteel voor?
‘Dit jaar ziet er qua omzet moeilijker uit dan 2023. Al vroeg in het jaar heeft de directie daarom maatregelen getroffen. Als RvC waarderen we deze adequate aanpak. We merken de weersinvloeden in sectoren als de akkerbouw en tuinbouw – het voorjaar van 2024 is natuurlijk erg nat geweest, met heel weinig zonuren. Veel teelten komen later of zijn zelfs geheel mislukt. Daardoor is in deze sectoren minder personeel nodig. Daarnaast zijn met name bedrijven in het mkb kritisch op het aantal uren dat ze afnemen. Daar stellen we ons aanbod momenteel op af – vooraf willen we weten hoeveel mensen er nodig zijn, zodat we die kunnen leveren.’
We zien ook dat internationale medewerkers steeds kritischer zijn op hun huisvesting. En terecht. Het is zonde dat er nog steeds bureaus zijn die ervoor zorgen dat de branche een slechte naam krijgt. Als uitzendbureau moet je goed voor je mensen zorgen, vinden we bij AB Werkt. Wij zetten onder andere hospitality-medewerkers in die Pools of Roemeens spreken en ervoor zorgen dat alles goed geregeld wordt. Verder hebben we een speciale helpdesk en zorgen we dat mensen netjes ontvangen en gehuisvest worden’
Jullie werken nu aan een nieuwe strategie – wat komt daarin te staan?
‘Een aantal factoren om ons heen hebben gevolgen voor onze activiteiten. Denk aan verdergaande vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt, de wens van medewerkers om flexibeler te werken, digitalisering en automatisering, de behoefte aan meer werkgeluk en zingeving, de noodzaak van leren en ontwikkelen en organisaties die die steeds wendbaarder willen zijn. Hoe we daar als AB Werkt mee omgaan de komende jaren, werken we uit in onze nieuwe strategie voor 2025-2028.
Tijdens een recente ledenraadsvergadering hebben we input gevraagd voor de nieuwe strategie, zoals welke ontwikkelingen op het gebied van arbeid onze leden zien in de verschillende sectoren. De ledenraad is wat dat betreft echt een graadmeter voor wat er gebeurt in de agrarische markt. Zo kunnen we inschatten hoeveel mensen er in de toekomst op welke plek nodig zijn, en hoe hard het gaat met automatisering en digitalisering in de sector.’
Hoe ziet de RvC de toekomst van AB Werkt?
‘We zien zeker een goede toekomst voor AB Werkt! Zo zal de belangrijke rol voor de coöperatie blijven: het invullen van de arbeidsbehoefte in de agrarische sector. Van bedrijfshulp tot vaste medewerkers. De groei van het uitzendwerk ten opzichte van de bedrijfshulp zal wel verder doorzetten, verwacht ik. Er zijn uiteraard ook uitdagingen. Zo vind ik het zorgelijk dat er steeds kritischer in de maatschappij wordt gekeken naar arbeidsmigranten. Ik hoop dat we deze dienstverlening wel overeind kunnen houden, want er is zeker behoefte aan hun inzet.
In 2023 hebben we de ontwikkeling van een huisvestingslocatie in Noord-Limburg moeten staken nadat dit initiatief op te veel bezwaren stuitte van de omgeving. En dat is erg zonde, want wij zetten in op fatsoenlijke huisvesting met een goed beheer, waar de omgeving geen overlast van hoeft te ondervinden. De realisatie van nieuwe huisvestingslocaties is dan ook een aandachtspunt voor de toekomst. Verder zal veel werk in de komende jaren gaan veranderen, door de opkomst van robotisering, automatisering en kunstmatige intelligentie (AI). Maar AB Werkt heeft de afgelopen decennia laten zien een wendbare en gezonde organisatie te zijn, die goed kan inspelen op de steeds veranderende omgeving. Mede dankzij de nieuwe strategie verwacht ik dat dit ook in de komende jaren zo zal zijn.’