Wat is de toekomst van de coöperatie AB Werkt? Hoe kan de coöperatie ook in 2030 van meerwaarde zijn voor de leden? Die vragen staan centraal tijdens het project Meerwaarde van het Lidmaatschap. Jan Paul Steenbergen begeleidt dit traject en praat je bij over de stand van zaken.
Jan Paul Steenbergen is eigenaar van een adviesbureau dat actief is in Nederland en België, met name in de agrofoodsector. ‘Ik houd me vooral bezig met vraagstukken rond strategie en governance in complexe structuren’, vertelt hij. ‘Denk daarbij aan verenigingen en coöperaties. Zoals AB Werkt. AB Werkt is een professionele organisatie met een Raad van Commissarissen en leden met veel zeggenschap via de Ledenraad. Daarbinnen iedereen qua strategie op één lijn krijgen – dat is mijn vak. Ik doe dat in dit geval als procesbegeleider en extern adviseur.’
Coöperatie onder de loep
In 2021 ontwikkelde AB Werkt een bedrijfsstrategie voor de komende jaren. Daarna ontstond het idee om ook eens kritisch de coöperatiestrategie onder de loep te nemen. Een logische stap, aldus Steenbergen. ‘De strategie stel je elke paar jaar vast, maar bij de rol van de coöperatie doe je dat eens in de zoveel tijd. Vandaar dat ook als perspectief het jaar 2030 is genomen. Centraal staat: hoe ziet de coöperatie eruit in 2030 en wie is dan de doelgroep? De coöperatie AB Werkt bestaat omdat deze ooit in deze vorm is opgericht. Maar anno 2022 is het lidmaatschap redelijk vrijblijvend en zijn leden zijn niet heel bewust met de invulling va de coöperatie bezig. Hoe kan dat anders ingericht worden?’
Stevige stappen gezet
In maart van dit jaar startte daarom een traject om antwoorden te vinden op deze vragen. Steenbergen: ’Het doel is dat we eind 2022 aan de ledenraad de uitkomsten voorleggen die vervolgens een definitief besluit kan nemen.’ In de afgelopen maanden zijn volgens hem al stevige stappen gezet. ‘We hebben een benchmark uitgevoerd bij andere coöperatieve organisaties, zoals CZAV in Zeeland en Werkers in Vlaanderen. Ook organiseerden we een bijeenkomst met de RvC en twee externe “challengers” van buiten de organisatie om ons uit te dagen. In die sessie kwamen vragen aan bod als: moet AB Werkt het lidmaatschap beperken tot agrariërs, of ook openstellen voor ondernemers uit andere branches?’
Lage opkomst, goede gesprekken
Ook leden van AB Werkt wordt gevraagd om hun mening. Daarvoor is onder andere een enquête rondgestuurd. ‘Helaas was de response daarop niet hoog’, aldus Steenbergen. ‘Vervolgens hebben we leden uitgenodigd voor workshops in de zeven regio’s. Ook hier was de opkomst lager dan we hoopten. Wel leidde dit tot goede gesprekken. We willen het liefst de dialoog aangaan met nog meer leden in de komende periode om echt een goed beeld te krijgen van wat er leeft en daarop een goed gefundeerd plan te kunnen maken. We roepen leden dan ook op om alsnog hun mening te geven.’
Engagement met de sector
‘Verder gaan we in de komende periode op bezoek bij grotere agrarische klanten die géén lid zijn van de coöperatie’, vervolgt Steenbergen. ‘De huidige leden zijn veelal veehouders met gezinsbedrijven, die gebruikmaken van de mogelijkheid van bedrijfsverzorging. Maar grotere agrarische bedrijven hebben vaak een andere structuur en meer personeel. Voor hen heeft de reductieregeling minder of geen toegevoegde waarde. Zoals bedrijven in de tuinbouw, sierteelt of boomkwekerij. We zijn ook benieuwd naar hun visie. Zelf denken we dat AB Werkt ook voor dit soort bedrijven als coöperatie meerwaarde kan bieden op het gebied van advies rondom arbeidsvraagstukken. AB Werkt zal vanuit het engagement met de agrarische sector altijd arbeidsvraagstukken oppakken die commerciële partijen sneller zullen laten liggen. Daar liggen wellicht kansen.’
De komende periode
Wat gaat er nu nog gebeuren? De analysefase is bijna afgerond. De komende tijd staan de gesprekken met niet-leden op de agenda en wordt gekeken naar de mogelijkheden om de reductieregeling minder complex te maken. Uiteindelijk gaat er dit najaar een uitgebreide denkrichting naar de ledenraad en RvC, waarna de eindversie later door de ledenraad en RvC bekrachtigd wordt.
OPROEP: Geef jouw mening!
Heb jij niet de enquête ingevuld of deelgenomen aan één van de sessies in de regio’s? Je kan alsnog je mening geven! Dat kan door een mail te sturen naar communicatie@ab-werkt.nl.