‘Medium tot zeer grote bomen’. Dat is de specialiteit van Van den Berk Boomkwekerijen. Maar wat is dan precies een grote boom? ‘Een boom van een meter of twintig hoog, met een omtrek vanaf 200 centimeter’, zegt Dennis Smarius, hoofd van de productie. ‘Een Metasequoia, bijvoorbeeld, wordt in China al gauw 40 meter hoog. Hier op Nederlandse bodem wordt ‘ie zo’n 20 meter. Hij heet niet voor niets de Chinese mammoetboom.’
Van den Berk Boomkwekerijen behoort tot één van de grootste kwekerijen van Europa. Niet gek, met 450 hectare grond en een assortiment van meer dan 1600 soorten. Dat zijn niet alleen bomen, de kwekerij levert ook struiken en rododendrons. Voor die laatste plant heeft het bedrijf naast de hoofdlocatie in Sint-Oedenrode ook twee locaties in Noord-Duitsland. Daar, op de dikke veengronden groeien deze rododendrons als kool.
Vele klanten, vele planten
De bomen en struiken van de Brabantse kwekerij zijn gewild bij grote overheidsprojecten in steden, maar vinden ook aftrek bij pretparken, museumtuinen en golfbanen. ‘Onze klanten lopen zeer uiteen’, zegt Smarius. ‘Van een particulier met een grote eigen tuin tot een projectontwikkelaar van een groot plein of park.’ Zo leverde de kwekerij onder andere bomen en rododendrons voor de tuin van de Nationale Bibliotheek in Parijs, de Markt in Maastricht, het plein bij Amsterdam Bijlmer Arena en het centrale plein in de Letse hoofdstad Riga. En ook langs prominente stadslanen en boulevards, zoals de Rotterdamse Veerkade, pronkt het loof van Van den Berk.
Bostoren
Een project waar Smarius erg naar uitkijkt is het eerste ‘vertical forest’ van Nederland. Dit verticale bos verrijst in 2020 aan de Trudo Toren in de Eindhovense wijk Strijp-S. En Van den Berk kwekerijen mag de bomen en struiken leveren. ‘Een bijzonder project: voor het eerst worden bomen op zulke hoogte aan een gevel geplant in Nederland’, zegt Smarius. De architect van de bostoren is Stefano Boeri, die internationaal bekend is geworden met zijn groene woontorens in Milaan. ‘Op alle negentien etages van de Eindhovense toren worden grote plantenbakken aan de gevels gehangen die voor het groene uiterlijk van het appartementencomplex gaan zorgen. De bomen staan al klaar op ons terrein.’
Op transport
De boomkwekerij kent twee werkpieken. Het voorjaar, wanneer al het groen op het terrein verzorgd moet worden. En de periode december tot eind april, wanneer de bomen geen blad meer hebben en ze geschikt zijn om te vervoeren naar de klant. Smarius: ‘De bomen zijn dan in rust en kunnen verplant worden. We halen ze uit de grond, takelen ze met een kraan omhoog en verpakken de kluiten. Vervolgens laden we de bomen van bovenaf in een lange trailer. We letten goed op dat er tijdens het rooien, opbinden en laden geen takken breken.’
Handen te kort
Om het brede palet aan opdrachtgevers te bedienen, heeft de boomkwekerij honderd mensen in dienst. Ongeveer de helft daarvan werkt buiten in de kwekerij. Maar dat is in het drukke voorjaar niet genoeg. Daarom huurt Smarius vijf internationale werknemers via AB Werkt om de werkpiek op te vangen. En dat bevalt goed. ‘Het zijn harde werkers! Maar het blijft jammer dat er onder Nederlandse jongeren steeds minder interesse is voor het groen. Dat maakt het vandaag de dag erg lastig om aan goede werknemers te komen. Kinderen spelen steeds minder buiten dan vroeger. Dat heeft denk ik ook invloed op hun uiteindelijke baankeuze’.
Goede communicatie
De werkpiek in het voorjaar betekent vooral veel verzorging, snoei- en bindwerk én nieuwe bomen planten. Om te zorgen dat ze recht omhoog groeien, worden de bomen aan een lange bamboestok vastgemaakt. Daarbij worden hoogwerkers gebruikt. Vanwege de vele verschillende bomen en planten is de verzorging van het groen een complexe klus. Goede communicatie in de kwekerij is daarom van groot belang. Smarius: ‘De extra werknemers die we via AB Werkt in de lente aannemen, moeten tenminste Engels of Duits kunnen spreken. We kunnen er niet vanuit gaan dat zij onze bomen van wortel tot kruin kennen. Daarom lopen ze altijd mee met onze vaste werknemers. Zo zorgen we ervoor dat onze bomen en planten de behandeling en aandacht krijgen die ze nodig hebben.’